Tháng 3 âm lịch chỉ còn 2 ngày nữa là kết thúc, đồng nghĩa với việc Việt Nam ta đồng hành – chống chọi với đại dịch Covid-19 được 3 tháng tròn. Với người dân như tôi thì bị cái con corona virus (SARS-CoV-2) hành hạ tròn 3 tháng thôi nhưng với đội ngũ y tế thì có lẽ hơn thế. Một trận đại dịch ập đến, khiến cho con người và thế giới phải chuyển động theo một hướng mà không ai có thể ngờ tới hay dự đoán được. Tôi cảm thấy có chút may mắn khi mình ở trong dòng chảy lịch sử này của nhân loại và cũng cảm thấy đầy lo lắng cho một tương lai bất định của tôi, gia đình tôi, bạn bè xung quanh tôi và đất nước tôi nơi tôi đang thuộc về.

Bây giờ bỏ qua lo lắng, bỏ qua viễn cảnh tương lai bất định, chúng ta cùng nhìn lại những hoạt động và biến đổi mà quãng thời gian vừa qua chúng ta đã có.

1.Sức khỏe và thói quen sống

Điều mà tôi và mọi người được nghe nhiều nhất trong thời gian vừa qua đó là việc hướng dẫn rửa tay, vệ sinh cá nhân và các thực phẩm/ hoạt động tăng sức đề kháng của cơ thể.

Con virus gây ra Covid-19 này hay thật luôn, chỉ nó mới có khả năng điều chỉnh hành vi con người bởi chính hành vi của bản thân mình mới bảo vệ được mình. Trước khi dịch bệnh xảy ra, người giàu người nghèo hay những tầng lớp xã hội khác nhau thì chưa tới 10% quan tâm đúng mực đến việc này, cùng lắm họ rửa tay trước khi ăn và sau khi đi vệ sinh, bây giờ thì khác rồi. Bởi, về cơ bản ai cũng mưu cầu sự sống và lo sợ cái chết. Để tiếp tục duy trì thói quen của thế giới văn minh, tôi nghĩ cả nước mình tiếp tục duy trì thói quen như hiện tại, có như thế chúng ta sẽ tiến dần lên thành một xã hội văn mình đồng nhất.

Song song đó là hệ thống miễn dịch của cơ thể, đội quân chống lại bệnh tật kiên cường của chính ta mà ít khi được ta đưa lên hàng đầu. Nhiều người không ý thức được vai trò của hệ miễn dịch, họ nghĩ rằng khi bệnh thì uống thuốc là hết, họ ko nghĩ cơ thể con người và vạn vật trên trái đất này đều có cơ chế tự chữa lành, thuốc đóng vai trò hỗ trợ mà thôi. Và đội quân miễn dịch này cần gì để được khỏe mạnh?

• Chế độ ăn uống vừa và đủ chất, nhất là các loại vitamin
• Tập thể dục đều đặn và ngủ nghỉ hợp lý
• Cân bằng công việc và giữ tinh thần vui vẻ lạc quan

Thời gian quan bạn đã thay đổi lối sống được bao nhiêu phần tích cực so với trước khi dịch Covid-19 kéo đến?

2. Hành vi tiêu dùng

Tôi nghĩ tôi và đại đa số gia đình người Việt sẽ cắt giảm chi phí tiêu dùng, ưu tiên chọn những thực phẩm thiết yếu. Việc túi tiền bị ảnh hưởng bởi dịch bệnh chiếm 50% các lý do, 25% lý do là từ nỗi lo phải tăng quỹ dự phòng, 25% còn lại tôi nghĩ là các lý do về cảm xúc.

Dịch bệnh như 1 cú hích mạnh – 1 chất xúc tác cho nền thương mại điện tử, ko chỉ nước nhà mà cả thế giới bởi nó là cứu cánh cho người dân trong giai đoạn phải giãn cách xã hội. Như tại công ty tôi, ở vùng xa so với trung tâm thành thị nhưng tôi vẫn có thể bán hàng cho khách hàng đầu kia của quốc gia mình; chẳng những vậy, nó là cánh cửa để hàng hóa các nơi luân chuyển ra khỏi quốc gia theo cách mà tôi nghĩ là tốn ít nguồn lực nhất.

Một điều thú vị đó là sự nở rộng trào lưu người người bán hàng online, nhà nhà bán hàng online. Nguồn lực bị mất việc làm do Covid-19 phải dịch chuyển sang các ngành khác, dễ nhận thấy nhất là họ gom hàng hóa địa phương mình (rau củ quả, tôm cá thịt, đặc sản) bán online trên diện rộng. Đây là 1 cơ hội tốt để các sản phẩm vùng miền đi nhanh tới tay người tiêu dùng trong thời gian ngắn.

3. Tình cảm gia đình

Đại dịch Covid-19 bắt buộc mọi người phải ở nhà, khi đó mỗi người có nhiều thời gian hơn để ở cùng với gia đình của họ, điều mà thường ngày trước đây họ sẽ lấy lý do bận việc để tránh né và đổ lỗi. Bây giờ, các mối quan hệ vợ chồng, cha mẹ con cái, ông bà con cháu sẽ hoặc là sâu sắc hơn hoặc là sẽ rạn nứt hơn bởi việc tiếp xúc thường xuyên sẽ thúc đẩy tiến trình đó.

Với gia đình cũng như công ty chúng tôi, đại dịch làm cho gia đình chúng tôi gần gũi hơn, ba tôi thể hiện nỗi lo lắng ra mặt cho những đứa con đứa cháu ở xa. Việc ăn uống của gia đình cũng tối giản hơn, ba trồng cây, mẹ chăm ổi, em gái trồng rau cải, em trai cắt cỏ, em út câu cá…còn tôi thì phải bận suy nghĩ làm sao để bán những loại rau quả đang có để có thu nhập trang trải các loại chi phí khác như gạo, đường, mắm, bột giặt…

Mỗi ngày thức dậy, thấy cả nhà còn quây quần ăn sáng, buổi trưa í ới gọi nhau cơm trưa hoặc bữa tối thư giãn xem tin tức…là những ngày bình yên nhất của chúng tôi.

4. Kinh tế – kinh doanh – nghề nghiệp

Dễ dàng để có thể hiểu được tác động của dịch Covid-19 đến nền kinh tế trong nước và thế giới như thế nào và hậu quả của nó ra sao. Một phần vì hành vi tiêu dùng thay đổi, một phần vì những rào cản cần có để tránh dịch mà dẫn đến hàng ngàn cơ sở kinh doanh đóng cửa, cty thu hẹp quy mô…từ đó khiến hàng ngàn người thất nghiệp. Và từ đó, bắt đầu lại quy trình giảm thu nhập, giảm tiêu dùng, giảm sản xuất…

Đối với chúng tôi, việc bị ảnh hưởng bởi dịch Covid-19 đã diễn ra ngay từ đầu bởi ngành hàng của chúng tôi liên hệ mật thiết với ngành du lịch mà du lịch – khách sạn – nhà hàng là lĩnh vực bị ảnh hưởng nghiêm trọng nhất bởi nó phụ thuộc vào sự đi lại của người dân trong nước và trên thế giới. Dịch bệnh làm các cửa hàng quà tặng đặc sản ngủ đông, các điểm dừng chân, sân bay, cửa hàng quà tặng bước vào thế tê liệt. Có thể nói, chúng tôi buộc phải đứng yên và chọn lọc lại các mặt hàng để có thể chen chân vào các phân khúc khác trên thị trường. Tuy nhiên với vị thế xa thành thị và nền tảng sản xuất truyền thống thì việc chuyển đổi cũng không thể diễn ra như kỳ vọng. Nhân viên của chúng tôi buộc phải ngừng việc, tìm các công việc thời vụ tạm bợ để phần nào bù đắp chi phí sinh hoạt.

Dịch bệnh xảy ra, cũng là cơ hội để chúng tôi có thêm thời gian rà soát lại quy trình sản xuất, nghiên cứu sản phẩm mới, bảo trì nhà xưởng. Chúng tôi hy vọng khi quay trở lại sản xuất, chúng tôi có 1 một bộ máy vận hành tốt hơn trước đó. Đồng thời với các sản phẩm mới như mứt chùm ruột, tắc mật ong hoặc jam thanh long… sẽ nhận được những phản hồi tích cực từ thị trường.

5. Giải trí

Đây là mục trả lời cho câu hỏi: “người ta làm gì trong thời gian cách ly?” Hoặc câu “làm gì cho hết ngày đây?”. Dạo khắp mạng xã hội, ngoài cụm từ Covid-19 hay coronavirus xuất hiện thường trực thì có lẽ mục “giải trí” thường thấy là đồ ăn. Khi những anh chị văn phòng không phải đến văn phòng thì đây là lúc họ khuấy đảo căn bếp của mình, hoặc là để giết thời gian, hoặc là để chiều chuộng bản thân hoặc là để…chém gió. Bạn có nằm trong danh mục này ko?

Đối với chị em trong công ty cũng như gia đình chúng tôi thì để “giải trí” mùa dịch Covid-19, chúng tôi có nhiều hoạt động phong phú lắm. Đầu tiên phải kể đến là tiết mục may vá, chúng tôi mua vải may quần áo, rồi chúng tôi may tạp dề cho nhân viên. Khi hết hứng thú, chúng tôi chuyển sang làm bánh: bánh cúng, bánh bò, bánh bí đỏ…cô em út còn tự pha trà sữa để dành uống để khỏi đi mua tốn tiền.

Hết các hoạt động gia đình, thế là chúng tôi chuyển sang phim ảnh, từ phim ảnh chúng tôi cũng học được rất nhiều thứ. Dịch Covid-19 làm người ta nhớ lại những trận đại dịch trước đó như Ebola hay Sars, và người ta cũng mò xem lại bộ phim điện ảnh liên quan, bạn có thể xem bài viết trên báo tuổi trẻ ở đây: https://tuoitre.vn/tai-sao-loat-phim-ve-dai-dich-bong-hot-tro-lai-tren-moi-nen-tang-xem-truc-tuyen-20200330181903627.htm 

• Phim “Hạ cánh nơi anh – Crash landing on you”: Bên cạnh 1 chuyện tình đẹp và hài hước thì đó là cho tôi có 1 góc nhìn về quốc gia Triều Tiên, về cái tính chất XHCN mà quốc gia này thể hiện qua đời sống người dân. Mình thấy cái đất nước hiện tại của mình dầu gì cũng tốt lắm rồi!!
• Tầng lớp Itaewon – Itaewon Class: “đức tin” – niềm tin về những điều đúng đắn – là cái tôi bị thu hút. Phương châm sống, kinh doanh của cặp đôi trẻ có thể là bài học cho bất kỳ startup nào trong lĩnh vực F&B này, nó là những triết lý cơ bản để hình thành nên một đế chế mạnh mẽ trong tương lai. Xem phim này tôi nhớ tới nhân vật Roark trong “Suối nguồn” cũng bởi “đức tin”; tất nhiên nhân vật trong fim Hàn này chưa thể sánh được so với Roark của tác giả Ayn Rand nhưng giá trị mà cả 2 truyền tải ở 2 thời đại là như nhau.
• Chuyên gia nhà đất – I Will Find You A Better Home: Sự nỗ lực không ngừng nghỉ để vươn lên của nữ nhân vật chính có thể là câu chuyện thực tế của rất nhiều người trong xã hội hiện thực ngày nay. Bạn ở tỉnh lẻ lên thành phố, bạn phải ở thuê, bạn chỉ có thể dựa vào chính mình để vươn lên. Khi gặp khó khăn, bạn có không ngừng cố gắng? Triết lý kinh doanh của anh nhân vật chính cũng là triết lý mà công ty chúng tôi theo đuổi: trân trọng tình nghĩa, ko cạnh tranh với anh em đồng đội của mình; theo đuổi những điều tốt lành và thành công sẽ theo đuổi ta.

Những ngày này bạn đã xem được gì? Đã rút ra được những bài học gì cho mình rồi? Dại dịch Covid-19 sắp kết thúc rồi, hy vọng hành trình vừa qua là hành trang tốt cho ta bước đi vững vàng hơn trên con đường khôi phục kinh tế. Cầu chúc cho tôi, chúng tôi và các bạn những tháng ngày sắp tới kiên cường tiến lên, dẹp tan chông gai và gặt hái nhiều trái ngọt!

CÁC THỦY